Tytuł projektu: “Improvement of the EU tyre labelling system for noise and rolling resistance”
Akronim ELANORE
Numer umowy: NOR/POLNOR/ELANORE/0001/2019-00

Ruch drogowy jest jednym z głównych źródeł hałasu, a także jednym z najważniejszych źródeł emisji CO2, ponieważ zdecydowana większość pojazdów napędzana jest w chwili obecnej silnikami spalinowymi. Nawet w przypadku pojazdów elektrycznych hałas opon (będący głównym składnikiem hałasu drogowego) jest podobny jak w przypadku samochodów konwencjonalnych i nadal musi być redukowany. Opór toczenia opon jest jednym z czynników kontrolujących zużycie energii, zwłaszcza w zakresie niskich i średnich prędkości. Opór toczenia ma wpływ zarówno na samochody elektryczne, hybrydowe, jak i konwencjonalne. Pojazdy hybrydowe i elektryczne są projektowane w taki sposób, że mogą odzyskiwać znaczną część energii traconej w konwencjonalnych pojazdach podczas zwalniania, ale są one tak samo podatne na straty energii z powodu oporów toczenia, jak pojazdy konwencjonalne.
Pomyślna realizacja polsko-norweskiego projektu LEO pokazała, że nadal istnieje duży margines na poprawę nawierzchni drogowych i opon w zakresie hałasu opon i oporu toczenia. Jednym z kluczowych czynników prowadzących do mniejszego zużycia paliwa i mniej dokuczliwego hałasu ulicznego jest właściwy sposób oceny opon (i nawierzchni). Klienci, a także decydenci muszą mieć wiarygodne informacje na temat hałasu powodowanego przez opony oraz oporów toczenia opon. Właściwy sposób oceny ma również kluczowe znaczenie dla fabryk opon, ponieważ muszą one dysponować metodami badań reprezentatywnymi dla warunków drogowych.
W zasadzie taki system oceny opon już istnieje, ponieważ w europejskim rozporządzeniu w sprawie oznakowania opon (EC/1222/2009) wprowadzono wymagania dotyczące etykiet podających podstawowe informacje o efektywności paliwowej, przyczepności na mokrej nawierzchni i zewnętrznym hałasie toczenia opon. Celem etykietowania było umożliwienie użytkownikom końcowym dokonywania bardziej świadomych wyborów przy zakupie opon. Niestety, po 10 latach doświadczeń z etykietowaniem opon panuje powszechna opinia, że metody stosowane do ustalania parametrów etykietowania są mało reprezentatywne dla rzeczywistych warunków. W przypadku hałasu opon problem dotyczy głównie bardzo nietypowego rodzaju nawierzchni drogowej, na której dokonuje się pomiarów, a w przypadku oporów toczenia problemem jest zarówno nawierzchnia (stalowa zamiast typowej, teksturowanej nawierzchni), krzywizna bębna i raczej nierealistyczne warunki obciążenia, ciśnienia pompowania i temperatury. Optymalizacja opon oparta na źle dobranych metodach i warunkach może prowadzić (i prowadzi) do złych skutków. Na przykład opona zoptymalizowana do jazdy na bardzo gładkim stalowym bębnie może mieć wysoką klasę wykazaną na etykiecie, ale nie będzie ona ekonomiczna na drogach o teksturowanej nawierzchni.
Celem projektu ELANORE jest sprawdzenie, w jakim stopniu obecny system znakowania jest skuteczny w ograniczaniu wpływu ruchu drogowego na środowisko oraz zaproponowanie lepszych rozwiązań. Konsorcjum ELANORE tworzy trzech Partnerów: Politechnika Gdańska (GUT), SINTEF Digital i EKKOM. Zarówno GUT, jak i SINTEF mają duże doświadczenie w badaniach związanych z hałasem opon i oporu toczenia opon. Obie instytucje posiadają bardzo zaawansowany, często unikatowy sprzęt do drogowych i laboratoryjnych pomiarów opon. Firma EKKOM posiada doświadczenie w prognozowaniu hałasu komunikacyjnego na podstawie parametrów ruchu i pojazdów.

Całkowity koszt projektu wynosi 5.422.225 zł w tym wartość dofinansowania 5.279.325 zł wypłacona z podziałem na:

• 85% kwoty dofinansowania ze środków Funduszy Norweskich, czyli 4.487.426,25 zł
• 15% kwoty dofinansowania ze środków budżetu państwa, czyli 791.898,75 zł, z Programu "Badania Stosowane"

Okres realizacji projektu 36 miesięcy: 01.09.2020 - 01.09.2023.

Lider projektu:

Politechnika Gdańska www.pg.edu.pl

Partnerzy projektu:

SINTEF AS www.sintef.no

EKKOM Sp. z o.o. www.ek-kom.pl